Tham nhũng tiếp tục được kiềm chế nhưng còn nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng

[QĐND] Thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội thẳng thắn chỉ rõ, năm 2022, tội phạm về kinh tế, tham nhũng gắn với “lợi ích nhóm” có chiều hướng gia tăng; nhiều vụ án tham nhũng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, nhất là trong các lĩnh vực y tế, đất đai, đấu thầu, đấu giá, chứng khoán...

Sáng 15-9, tiếp tục chương trình làm việc Phiên họp thứ 15, dưới sự điều hành của Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các báo cáo công tác năm 2022 của Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao; các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng; tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật và công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án năm 2022.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp.

Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, có bước tiến đột phá

Liên quan đến công tác phòng, chống tham nhũng năm 2022, tại phiên họp, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết: Năm 2022, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, có bước tiến đột phá, có nhiều mặt cao hơn năm trước. Qua đó, tham nhũng tiếp tục được kiềm chế, ngăn chặn, có chiều hướng thuyên giảm, góp phần quan trọng làm trong sạch bộ máy Đảng và Nhà nước, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, tạo động lực mới, khí thế mới để toàn Đảng, toàn dân thực hiện thắng lợi các nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Đáng chú ý, liên quan đến việc xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng năm 2022, có 19 người đứng đầu đã bị xử lý do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng, trong đó đã xử lý hình sự 10 người, cách chức 1 người, cảnh cáo 5 người, khiển trách 3 người.

Đặc biệt, các cơ quan điều tra trong Công an nhân dân đã thụ lý điều tra 637 vụ án, 1.366 bị can phạm tội về tham nhũng; trong đó khởi tố mới 389 vụ, 847 bị can; đã kết luận điều tra đề nghị truy tố 309 vụ, 721 bị can....

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong phát biểu. 

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2022, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga đồng tình với đánh giá của Chính phủ rằng, tham nhũng tiếp tục được kiềm chế, ngăn chặn, có chiều hướng thuyên giảm. Tuy nhiên, hành vi tham nhũng ngày càng tinh vi, phức tạp, khó lường hơn, xảy ra cả trong khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước; tình trạng tham nhũng, tiêu cực trên một số lĩnh vực còn nghiêm trọng, phức tạp.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga thẳng thắn chỉ rõ, năm 2022, tội phạm về kinh tế, tham nhũng gắn với “lợi ích nhóm” có chiều hướng gia tăng; nhiều vụ án tham nhũng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, nhất là trong các lĩnh vực y tế, đất đai, đấu thầu, đấu giá, chứng khoán…

“Một số hành vi tham nhũng phổ biến trong lĩnh vực y tế vẫn tiếp tục tiếp diễn, như thông đồng, nâng khống giá trị thiết bị, vật tư y tế trong đấu thầu; lợi dụng chủ trương xã hội hóa tại các cơ sở y tế công để trục lợi; tình trạng móc nối, tiếp tay của cán bộ nhà nước đối với doanh nghiệp để trục lợi, chiếm đoạt tài sản của nhà nước còn diễn ra nhiều ở một số lĩnh vực như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, quản lý thuế, hải quan… “, Chủ nhiệm Lê Thị Nga nêu thực trạng.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga phát biểu. 

Chủ nhiệm Lê Thị Nga đánh giá cao nhiều biện pháp phòng ngừa tham nhũng đã được Chính phủ tích cực chỉ đạo thực hiện trong năm 2022 như: Công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị; kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; chuyển đổi vị trí công tác để phòng ngừa tham nhũng. Các cơ quan chức năng đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng; chú trọng xử lý nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng.

Tuy nhiên, việc thực hiện một số giải pháp phòng ngừa tham nhũng còn có những hạn chế; công tác kiểm tra, đánh giá chưa thường xuyên nên tác dụng phòng ngừa tham nhũng chưa cao. Công tác tự kiểm tra, tự phát hiện tham nhũng trong nội bộ cũng còn hạn chế.

“Việc kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; thực hiện chuyển đổi vị trí công tác để phòng ngừa tham nhũng còn chưa phát huy hiệu quả rõ nét; nhiều địa phương vẫn chưa triển khai thực hiện việc xác minh tài sản, thu nhập theo kế hoạch và chuyển đổi vị trí công tác theo quy định”, Chủ nhiệm Lê Thị Nga chỉ rõ.

Từ đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề nghị Chính phủ và các cơ quan liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực đấu thầu, đấu giá, quản lý, sử dụng đất đai, chứng khoán, quản lý thuế...; ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, “tham nhũng vặt”, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.

Đồng thời, đẩy mạnh công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, nhất là đối với các vụ án tham nhũng thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo; nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác thu hồi tài sản tham nhũng...

THẢO PHƯƠNG