Tạo khuôn khổ pháp lý huy động quần chúng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở

[CAND] Đây là quan điểm của TS Nguyễn Xuân Trường, Vụ trưởng Vụ Địa phương I, Ban Nội chính Trung ương đối với việc xây dựng dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, phục vụ đắc lực sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; đồng thời bảo đảm thực hiện tốt hơn quyền con người theo quy định của Hiến pháp.

Cần hệ thống pháp luật đồng bộ, sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền

Góp ý vào việc xây dựng dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, bà Nguyễn Hương Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh cho biết, Bắc Ninh là tỉnh thuộc đồng bằng Bắc Bộ, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, là cửa ngõ nối các tỉnh biên giới phía Bắc với Thủ đô Hà Nội, có nhiều trục giao thông quan trọng chạy qua, thuận tiện cho việc đi lại, giao thương phát triển kinh tế...

Những năm qua, Công an xã bán chuyên trách, bảo vệ dân phố, tổ dân phòng tự quản khu dân cư đã phát huy được vai trò nòng cốt trong công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, làm tốt công tác bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội ở địa phương, góp phần thúc đẩy kinh tế, văn hóa, xã hội ngày càng phát triển.

Lực lượng Công an phối hợp Công an xã bán chuyên trách, người có uy tín vận động, tuyên truyền pháp luật cho người dân.

Do sự quan tâm, chăm lo của HĐND, UBND tỉnh đối với các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở cả về phụ cấp, chế độ chính sách ngày càng nâng cao, đồng thời ghi nhận, đánh giá cao vai trò quan trọng của lực lượng này nên những năm qua họ đã hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo đảm ANTT ở cơ sở. Từ thực tế đó, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh kiến nghị Bộ Công an đề xuất cấp có thẩm quyền hoàn thiện hệ thống pháp luật về Công an xã bán chuyên trách, bảo vệ dân phố, bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp, dân phòng theo hướng sớm xây dựng Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở điều chỉnh toàn diện các mặt công tác của các lực lượng trên.

"Bảo đảm ANTT là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của cả hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đối với địa bàn cơ sở, để đáp ứng yêu cầu bảo đảm ANTT trong tình hình mới cần phát huy hơn nữa vai trò của các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, trong đó đòi hỏi sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương trên cơ sở hệ thống pháp luật đồng bộ, nhất là trong thực hiện chế độ, chính sách với lực lượng này thời gian tới", bà nhấn mạnh.

Theo TS Nguyễn Xuân Trường, thực tế các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã có và đang hoạt động hằng ngày, đóng góp, vai trò to lớn trong việc đảm bảo ANTT ngay từ địa bàn cơ sở, chứ không phải xây dựng luật này để tổ chức một lực lượng mới. Họ được ví như "cánh tay nối dài", "không thể thiếu" của lực lượng Công an chính quy trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. "Tăng cường bảo vệ ANTT ở cơ sở rất quan trọng, vấn đề này cần được triển khai thực hiện trên phạm vi cả nước chứ không riêng ở một vài địa phương. Nếu ANTT ở cơ sở không được đảm bảo thì tác động tiêu cực đến thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội", TS Nguyễn Xuân Trường phân tích.

Ông cũng cho rằng, nhiệm vụ bảo đảm ANTT tại cơ sở là một nhiệm vụ rất quan trọng để góp phần thực hiện phương châm "4 tại chỗ": "chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ và hậu cần tại chỗ" theo quan điểm chỉ đạo của Đảng". Vì vậy, việc xây dựng, ban hành Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở là cần thiết nhằm thể chế hóa quan điểm của Đảng, tạo khuôn khổ pháp lý đủ mạnh, tương xứng để tiếp tục tập hợp, huy động, sử dụng các lực lượng quần chúng tham gia phối hợp, hỗ trợ lực lượng Công an chính quy trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở, phục vụ đắc lực sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; đồng thời bảo đảm thực hiện tốt hơn quyền con người theo quy định của Hiến pháp.

Ông đề xuất quy định lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở được hưởng một số chế độ, chính sách cụ thể như: được hỗ trợ chế độ phụ cấp thường xuyên hằng tháng; hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế; được trang bị công cụ hỗ trợ, hồ sơ, sổ sách cần thiết để thực hiện nhiệm vụ; bảo đảm trang phục, huy hiệu, phù hiệu, biển hiệu, giấy chứng nhận dể thực hiện nhiệm vụ... Lực lượng này chịu sự giám sát của HĐND, sự quản lý của UBND cấp xã và chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ của Công an cấp xã trong công tác bảo đảm ANTT tại địa bàn cơ sở.

Kiện toàn, tinh gọn đầu mối

Từ kinh nghiệm tại địa bàn cơ sở, Ban Thường vụ Huyện ủy Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An cho rằng, đối với sự nghiệp bảo vệ ANTT, thực tiễn đã chứng minh, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp và mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước, sự quan tâm của cả hệ thống chính trị và vai trò nòng cốt của lực lượng CAND, quần chúng nhân dân được tập hợp vào các phong trào, đặc biệt là phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc đã phát huy vai trò tích cực và có những đóng góp hết sức to lớn, góp phần cùng lực lượng CAND giữ vững ổn định ANTT, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Quỳnh Lưu là huyện đồng bằng ven biển của tỉnh Nghệ An, có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội của tỉnh. Đây cũng là một trong những huyện có dân số đông nhất, tốc độ tăng trưởng khá, nhiều điều kiện thuận lợi trong giao thương nhưng cũng tiềm ẩn các yếu tố tác động tới ổn định chính trị và ANTT, đặt ra khó khăn, thách thức với nhiệm vụ, công tác bảo vệ ANTT và xây dựng, củng cố lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở.

Tuy nhiên, do xác định rõ vị trí, vai trò của lực lượng này nên cấp ủy, chính quyền huyện Quỳnh Lưu luôn quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở; quan tâm, bảo đảm điều kiện làm việc cho Công an xã nói chung, lực lượng bảo đảm ANTT ở cơ sở nói riêng.

Do đó, các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã hỗ trợ lực lượng Công an chính quy trong công tác quản lý hành chính về trật tự xã hội, thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý cư trú, phòng cháy chữa cháy, trật tự an toàn giao thông, vận động nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

Đây là lực lượng nòng cốt trong xây dựng các mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, như: "Tổ tự quản", "Dòng họ an toàn" "Xứ họ đạo bình yên, chung tay xây dựng nông thôn mới"..., đặc biệt mô hình "Hội Cựu chiến binh với công tác đảm bảo ANTT" được Bộ Công an nhân rộng trên toàn quốc.

Trong công tác phòng, chống dịch COVID-19, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở cùng với Công an chính quy xung kích, tuyến đầu, không quản ngại khó khăn, gian khổ, có nhiều biện pháp, cách làm thiết thực cùng nhân dân chống dịch...

Ban Thường vụ Huyện ủy Quỳnh Lưu đề xuất cần sớm xây dựng, ban hành Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, tạo nền tảng pháp lý vững chắc để tổ chức hoạt động và quản lý hiệu quả hơn đối với lực lượng này. Qua đó góp phần kiện toàn, tinh gọn đầu mối, khắc phục những chồng chéo, mâu thuẫn trong thực hiện nhiệm vụ giữa các lực lượng; đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của các văn bản quy phạm pháp luật, góp phần xây dựng xã hội trật tự, an toàn, kỷ cương, xây dựng thế trận an ninh nhân dân, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, từ cơ sở.

A. Quỳnh