[CAND] Do nhẹ dạ, cả tin nghe theo lời xúi giục của kẻ xấu, thời gian qua một số người đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) tại các tỉnh Tây Nguyên đã vượt biên trái phép sang Campuchia, Lào, Thái Lan với hy vọng có được cuộc sống giàu sang, được hỗ trợ đưa sang nước thứ ba như Mỹ, Canada.
Không ít người sau khi vượt biên đã vỡ mộng
biết mình bị lừa tìm cách quay trở về quê hương. Những người trở về đều được
chính quyền địa phương và lực lượng Công an giúp đỡ, nhiều người trong số họ
dần ổn định cuộc sống.
Mặc dù được tuyên truyền, giải thích song thời
gian qua, vẫn có không ít đồng bào DTTS các tỉnh Tây Nguyên nghe theo kẻ xấu
tìm đường tới “miền đất hứa”. Ngoài mục đích kinh tế, trong số họ cũng không ít
người mang suy nghĩ cực đoan, mù quáng rằng họ sẽ tới được miền đất của “nữ
thần tự do” để được tự do, giàu có và sung sướng hơn.
 |
| Những người trong cuộc kể lại sai lầm với cán bộ Công an và phóng viên Báo CAND. |
Những
lời hứa viển vông
23h, Y Cer Êban (trú tại Đắk Lắk) vẫn gọi
video call cho con trai. Bên kia đầu máy, cậu bé huyên náo kể đủ thứ chuyện rồi
mếu máo đòi gặp bố… Xen lẫn giữa cuộc trò chuyện của hai cha, con là tiếng cằn
nhằn, gắt gỏng của người vợ giục con trai đi ngủ sớm. Cậu bé mè nheo nhưng rồi
cũng phải nghe theo lời mẹ, tắt điện thoại. Sau tiếng rụp khô khốc, Y Cer Êban
cảm thấy hẫng hụt…
Tiếng khóc của đứa cháu nhỏ, con trai của cô
em gái ở căn phòng ngủ liền kề kéo Y Cer Êban trở lại với thực tại. Y Cer Êban
bồi hồi nhớ lại những lúc gia đình quây quần bên mâm cơm, sau một ngày làm việc
vất vả trên rẫy… Niềm hạnh phúc tưởng chừng giản dị ấy giờ với anh có lẽ là
điều xa xỉ. Nhiều tháng qua, Y Cer Êban chỉ biết gửi nỗi nhớ nhung đến vợ và
các con qua chiếc điện thoại.
Nhưng những cuộc nói chuyện ngắn ngủi và hiếm
hoi giữa Y Cer Êban với vợ và các con ngày càng thưa dần. Năm 2013, Y Cer Êban
lấy vợ và theo phong tục của địa phương, anh ta về sinh sống tại gia đình bên
vợ ở xã Cư Né, huyện Krông Búk, tỉnh Đắk Lắk. Với hơn 8 sào ruộng, 500m đất
vườn lại cần cù chăm chỉ, cuộc sống của vợ chồng Y Cer Êban là niềm mơ ước của
không ít gia đình. Khoảng đầu năm 2019, chẳng biết nghe ai xui khiến, vợ Y Cer Êban
rỉ tai nói với chồng ý định sang Thái Lan sinh sống.
Y Cer Êban chẳng biết Thái Lan như thế nào
nhưng theo lời vợ nói thì sang bên đó sẽ có cuộc sống sung sướng, không phải
làm cũng có ăn, con cái được đến trường, được chữa bệnh miễn phí… Tin vào những
lời hứa viển vông đó, Y Cer Êban đã đồng ý cùng vợ và các con trốn sang Thái
Lan. Khi cả gia đình Y Cer Êban dắt díu nhau bỏ đi, những người thân trong gia
đình không ai hay.
“Sang đến Thái Lan, tôi và vợ, con thực sự vỡ
mộng. Cuộc sống ở đây không như những gì vợ tôi đã được các đối tượng nói trước
đó. Cả gia đình phải sống trong một căn nhà bằng gỗ được thuê với giá khoảng
3.200 bạt (tương đương với khoảng 2 triệu đồng); điều kiện sống vô cùng thiếu
thốn…”, Y Cer Êban cho biết.
Vì sao Y Cer Êban muốn trở về quê hương, trả
lời câu hỏi của tôi, Y Cer Êban chia sẻ: “Chỗ ở không có, công việc cũng không
có, đủ thứ chuyện, mình không nói được tiếng Thái cho nên mong muốn được về
Việt Nam...”. Sau những chuỗi ngày sống không có tương lai, Y Cer Êban bàn với
vợ về nước. Song ngặt vì số tiền mang theo không còn đủ để trả cho các đối
tượng đưa, dẫn nên hai vợ chồng bàn bạc với nhau để Y Cer Êban về trước, sau đó
gửi tiền để vợ và con về sau.
“Trốn sang Thái Lan không dễ dàng, chúng tôi
phải trốn chui, trốn lủi nhưng khi muốn trở về quê nhà cũng không dễ. Nếu không
có tiền thì không thể về được. Trong khi đó, chúng tôi hoàn toàn mất liên lạc
với các đối tượng đưa, dẫn trước đó. Trường hợp có liên lạc được thì các đối
tượng cũng không bao giờ đồng ý đưa chúng tôi về nước vì lo sợ rằng việc đưa
người ra nước ngoài sẽ bị chính những người trong cuộc như chúng tôi vạch
trần…”, Y Cer Êban cho biết. Theo lời của Y Cer Êban, sau một thời gian tìm
kiếm, anh cũng tìm được một đường dây đưa người về nước nhưng ngặt nỗi cái giá
đưa ra rất đắt đỏ. Lần này, Y Cer Êban phải trả số tiền là 25 triệu đồng…
Cũng vì nghe luận điệu tuyên truyền về
"một cuộc sống sung sướng hơn, kiếm được nhiều tiền hơn", 6 người đàn
ông ở tại làng Thoong Nha, xã Bờ Ngoong, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai cũng bỏ quê
hương sang Thái Lan. Nhưng chỉ sau một thời gian sống tạm bợ nơi đất khách quê
người, giữa tháng 5/2023, họ đã tìm về nước và đang được lực lượng Công an và chính
quyền địa phương giúp đỡ.
Hek, một trong 6 người đàn ông nhớ lại: Khoảng
đầu năm 2023, người đàn ông tên Hùng nói với Hek và 5 người đàn ông trong xã về
việc sang Thái Lan rồi được đưa sang Mỹ sinh sống. Theo lời của Hùng thì sang
đến đó, họ không phải làm việc mà vẫn có ăn, có nhà lầu, xe hơi. Trong số 6
người cùng đi lần đó thì Hek là người có kinh tế khá giả nhất; các trường hợp
còn lại, có người phải bán hết nông sản dự trữ để trả tiền công cho đối tượng
đưa dẫn với số tiền là 20 triệu đồng/người. Đúng ngày hẹn, tất cả được đưa lên
xe ôtô rồi vượt biên trái phép sang Thái Lan.
“Khi sang đến nơi, chúng tôi mới biết bị các
đối tượng lừa”, Hek nói. 6 người đàn ông thuê một căn phòng trọ chật chội làm
nơi ăn, ở và sinh hoạt hằng ngày. Không công ăn việc làm, trong khi vẫn phải
trang trải chi phí sinh hoạt hằng ngày nên số tiền họ mang theo ngày một vơi
đi. Để tiết kiệm chi phí, những bữa ăn của họ chủ yếu là cơm trắng với rau…
thịt thì hầu như không có.
“Đói bụng, đầu gối phải bò”, thời gian sau đó,
3/6 người đã phải ra bên ngoài tìm việc làm với hy vọng chờ đợi cơ hội sang
nước thứ ba. Trong thời gian lang bạt kiếm sống nơi đất khách, quê người, họ
mới biết rằng có những người Việt đã chờ đợi nhiều năm vẫn chưa được phỏng vấn
để đi sang nước thứ 3. “Khi gà chưa gáy sáng, chúng tôi đã rời khỏi nhà rồi trở
về lúc tối mịt. Chủ sử dụng lao động biết được thế yếu của chúng tôi nên thoả
sức đặt ra các yêu cầu và quy định. Họ muốn trả lương bao nhiêu thì trả, còn
chúng tôi thì không có quyền được đòi hỏi…” - một trong 6 người đàn ông bức xúc
chia sẻ.
Hãy
sớm tỉnh ngộ
Khoảng 13h ngày 10/1, qua rà soát, kiểm tra,
Công an tỉnh An Giang phát hiện Vàng Thị Mai (SN 1991) cùng em gái là Vàng Thị
Ngoan (SN 2006) và hai con là Vàng A Văn (SN 2011) và Vàng Quang Huy (SN 2007, cùng cư trú tại tỉnh
Đắk Lắk), nhập cảnh trái phép từ Campuchia về Việt Nam. Đối tượng cùng tang vật
được đưa về Công an phường Vĩnh Mỹ, TP Châu Đốc, tỉnh An Giang để tiếp tục điều
tra, làm rõ.
Những lời khai của Mai tại cơ quan Công an đã
phần nào khắc hoạ được cuộc sống của những người từng nhẹ dạ, cả tin để ra đi
tìm miền đất hứa. Mai kể, khoảng năm 2014, một người thân trong gia đình Mai
không may qua đời. Sau khi sự việc xảy ra, cơ quan chức năng đã vào cuộc điều
tra, nguyên nhân cái chết cũng được cơ quan chức năng thông báo. Song Mai và
một số người thân trong gia đình lại không thoả mãn với kết quả được thông báo.
Sau đó, phần do bức xúc, phần khác lại hạn chế
về nhận thức, Mai đã chia sẻ những suy nghĩ cá nhân lên mạng xã hội facebook.
Trong lúc này, có một người đàn ông chủ động liên lạc, trao đổi với Mai. Qua
nhiều lần nói chuyện, người đàn ông dụ dỗ, lôi kéo Mai và những người thân
trong gia đình sang Thái Lan để đòi lại công bằng cho người thân của chị rồi sẽ
đưa sang Canada sinh sống.
Khi đó, cả gia đình 8 người gồm cha mẹ, các em
và con của Mai đã đồng ý sang Thái Lan với chi phí là 100 triệu đồng. Năm 2017,
đối tượng đã hướng dẫn gia đình Mai đi đường bộ từ Đắk Lắk đến Thái Lan. Vậy
nhưng, khi đến Thái Lan, đối tượng đã không thực hiện lời hứa. Lúc họ biết mình
bị lừa thì mọi việc đã quá muộn. Trong những ngày sau đó, Mai và những người
thân trong gia đình phải kiếm sống bằng nghề thu, lượm phế liệu…
Sau gần 2 năm lưu lạc nơi đất khách, Mai sinh
thêm hai bé trai. Viễn cảnh sụp đổ, con và người em trai của Mai về nước, rồi
đến cơ quan Công an trình báo. Ngày 9/1, Mai cùng em ruột và 2 con được một đối
tượng đưa từ Thái Lan về Việt Nam theo đường bộ. Khi cả nhóm đến khu vực biên
giới Campuchia và Việt Nam thì bị phát hiện.
Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Phan Thanh
Hải, Phó trưởng Phòng An ninh nội địa, Công an tỉnh Gia Lai cho biết: Các
trường hợp trốn sang Thái Lan hầu hết phải bán hết tài sản mới đủ chi trả cho
số đối tượng dẫn đường, đối tượng tổ chức trốn đi ra nước ngoài (trung bình từ
20-25 triệu đồng/ trường hợp).
Đa số đồng bào DTTS trốn đi nước ngoài đều vì
nghe lời dụ dỗ về cuộc sống sung sướng, họ đi vì “bức tranh” về lợi ích kinh tế
mà các đối tượng "vẽ ra" và mong muốn sẽ được đi nước thứ 3 định cư;
một số khác vì muốn được đoàn tụ với người thân đang trốn ở nước ngoài. Chỉ một
số ít là những trường hợp từng tham gia hoạt động FULRO, “Tin lành Đề ga” bị
tác động, lôi kéo, dụ dỗ sang Thái Lan để tham gia các tổ chức phản động…
Cũng với luận điệu cũ, các đối tượng FULRO
đang sinh sống tại Thái Lan và Mỹ tiếp tục lợi dụng không gian mạng để tuyên
truyền, phô trương thanh thế và đưa ra những hình ảnh về cuộc sống ở nước
ngoài… để tuyên truyền, dụ dỗ người đi sang Thái Lan, sau đó sang nước thứ 3,
trong đó chúng hướng dẫn các trường hợp đặt tour du lịch sang Thái Lan theo
đường công khai, hợp pháp để trốn ở lại. Trên thực tế, chẳng ở đâu “không làm
mà cũng có ăn”.
Các đối tượng đã lợi dụng chủ trương của UNHCR
hứa sẽ can thiệp, hỗ trợ, giúp đỡ những người hiện đang gặp khó khăn về vấn đề
nhân quyền, tự do tôn giáo; sự can thiệp của các tổ chức phản động, các tổ chức
quốc tế, trong đó có BPSOS, FULRO lưu vong, cùng với nhu cầu tìm kiếm cuộc sống
giàu sang nơi xứ người để tuyên truyền, lôi kéo người DTTS tham gia hoạt động
vượt biên.
Xuân
Mai
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét